معرفی

آموزش غدد درون ريز از سال 1358 در بخش داخلي بيمارستان طالقاني شروع شد. از سال 1365 بخش غدد به صورت مستقل شروع به فعاليت نمود. بخش غدد درون ريز بيمارستان آيت الله طالقاني از سال 1364به عنوان اولين مرکز در ايران به تربيت نيروي فوق تخصصي غدد درون ريز اهتمام ورزيده است . رياست بخش از زمان افتتاح تا آبان 1390 بر عهده استاد گرامي جناب آقاي دکتر فريدون عزيزي بوده و از اين تاريخ اين مسئوليت به دکتر فرهاد حسين پناه واگذار شده است. اعضاء هيات علمي آموزشي بخش در حال حاضر عبارتند از : 1- دکتر فريدون عزيزي ( استاد ) 2- دکتر علي اصغر مير سعيد قاضي ( استاد ) 3- دکتر سيامک حبيبي معيني ( دانشيار ) 4- دکتر نويد سعادت ( دانشيار ) 5- دکتر فرهاد حسين پناه ( دانشيار ) 6- دکتر فرزانه سروقدي ( دانشيار ) 7- دکتر شهرام علمداري ( استاد يار ). هم چنين سرپرستار بخش سرکار خانم پروين نميرانيان مي باشد.

تا سال 1387 اين بخش در طبقه پنجم بيمارستان قرار داشته که در سال 1387 در جريان نوسازي به طبقه اول بيمارستان منتقل شده است. بخش جديد به مساحت 650 مترمربع و دردو طبقه با ظرفيت 27 تخت (16 تخت زنان، 11 تخت مردان ) از آن سال تا کنون مشغول خدمت رساني مي باشد.

معاونت آموزشي بخش برعهده سرکار خانم دکتر سروقدي مي باشد. آموزش فلوهاي غدد به مدت 2 سال در اين بخش و درمانگاههاي مربوط صورت ميگيرد. ضمناً برنامه هاي چرخشي غدد دستياران داخلي در دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي نيز در اين بخش صورت ميگيرد. علاوه بر آن در جريان برنامه اصلاحات در آموزش پزشکي ، آموزش دانشجويان در دوره کار آموزي نيز در اين بخش در حال انجام مي باشد. در همين راستا کار ورزان به منظور گذارانيدن در دوره چرخشي بيماريهاي داخلي در اين بيمارستان ، به مدت چند هفته در اين بخش به فراگيري جنبه هاي عمومي بيماريهاي غدد درون ريز مي پردازند. گراند راند بخش دوشنبه ها از ساعت 8.30 تا 11 با حضور کليه اساتيد و سرپرستي استاد دکتر عزيزي انجام پذيرفته و پس از يک راند کاري ، يک بيمار جالب به صورت مفصل مورد بحث و بررسي قرار گيرد. روزهاي شنبه، يکشتبه ، سه شنبه و چهارشنبه راند روزانه بخش توسط ساير اساتيد صورت ميگيرد. ژورنال کلاپ هفتگي صبح دوشنبه از ساعت7.30 تا 8.30 به سرپرستي استاد دکتر عزيزي با رويکرد مبتني بر  شواهد و به زبان انگليسي مدتهاست که به عنوان يک الگوي موفق در سطح دانشگاه در حال انجام مي باشد. هم چنين کنفرانس هفتگي بخش هر دوشنبه در ساعت 11 - 12 با حضور کليه اساتيد توسط فلوهاي غدد اجرا مي شود .در اين جلسات تلاش بر آن است تا مبناي ارائه مطالب بر اساس اصول حاکم بر يک سخنراني علمي استوار باشد

درمانگاههاي غدد در روزهاي شنبه، يکشنبه ، سه شنبه و چها شنبه با حضور فعال اساتيد و فراگيران در راستاي آموزش سرپايي بيماريهاي غدد به سرويس دهي مشغول است. هم چنين درمانگاه پژوهشکده غدد نيز به صورت موازي در روزهاي فوق الذکر داير مي باشد.

برنامه آموزش فوق تخصصي رشته بيماري‌هاي غدد داخلي و متابوليسم

تاريخچه

 اولين دروه آموزش فوق تخصصي غدد در سال 1364 توسط دكتر فريدون عزيزي در مركز پزشكي، آموزشي و درماني آيت‌ا... طالقاني، دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي شروع شد. سپس در سال 1369 برنامه مشترك آموزش فوق تخصصي ايجاد شد كه در آن دستياران فوق تخصصي در بيمارستان‌هاي سه دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، تهران و ايران دوره آموزشي خود را طي مي‌كنند. 18 ماه از اين دوره به صورت چرخشي در بخش‌ها و درمانگاه‌هاي غدد سپري مي‌شود و 6 ماه باقيمانده به فعاليت‌هاي پژوهشي اختصاص دارد. بخش‌هاي غدد دانشگاه‌هاي علوم پزشكي مشهد و شيراز نيز برنامه آموزش فوق تخصصي غدد را در سال 1370 آغاز كردند. دانشگاه‌هاي علوم پزشكي تهران، اصفهان و تبريز به ترتيب در سال‌هاي 1378، 1380 و 1385 موفق به پذيرش دستيار فوق تخصصي شدند.

 هدف

تربيت نيروي انساني متخصص در رشته بيماري‌هاي غدد داخلي و متابوليسم متناسب با نيازمتدي‌هاي آموزش و پژوهشي و درماني كشور جمهوري اسلامي ايران.

تعريف

منظور از تربيت فوق تخصص بيماري‌هاي غدد داخلي و متابوليسم تربيت افرادي از بين متخصصين بيماري‌هاي داخلي است كه پس از اتمام دوره فوق تخصصي قادر به تشخيص باليني و آزمايشگاهي و درمان بيماري‌هاي اندوكرين و متابوليسم بوده و از عهده كارهاي علمي و عملي آزمايشگاهي اندوكرين برآيند.

مدت آموزش دستياري

برنامه آموزشي دوره فوق تخصص آندوكرينولوژي و متابوليسم 24 ماه كامل و بعد از اخذ تخصص داخلي خواهد بود. دوره آموزش در اول مهر ماه هر سال آغاز مي‌شود.

برنامه آموزش بالينيدوره آموزش فوق تخصصي غدد درون‌ريز و متابوليسم به دستيار فرصت مي‌دهد به مراقبت مستقيم تعداد زيادي از بيماران دچار بيماري‌هاي مختلف غدد بپردازد. جزييات برنامه به شرح زير است:

الف) آموزش باليني شامل مسئووليت‌هاي مستقيم در تشخيص و درمان بيماران آندوكرين اعم از بستري و سرپايي زيرنظر استاد مربوطه.

ب) اندوكرينولوژي اطفال به مدت 2 ماه

ج) انجام حداقل يك طرح تحقيقاتي باليني با آزمايشگاهي و تدوين آن در طول دوره آموزش.

د) آموزش نظري در زمينه:

1)اصول آزمايش‌هاي هورمون‌شناسي

2)راديولوژي غدد (Endocrine Imaging)

3)ژنتيك

4)ايمونولوژي

5)اصول تغذيه

6)آمار حياتي

7)شركت در كارگاه روش تحقيق يك هفته‌اي

هـ) كليه دستياران موظفند در طول دوره آموزش باليني حداقل 50 ساعت در آزمايشگاه (هورمون‌شناسي، پاتولوژي و سيتولوژي حضور يابند و با اصول آزمايش‌هاي غدد آشنا شوند.

و) كليه دستياران موظفند در طول دوره آموزش باليني خود حداقل 50 ساعت در بخش طب هسته‌اي براي آموزش راديوايزوتوپ حضور پيدا كنند.

تبصره: مسئوول آموزشي هر بخش موظف است برنامه حضور دستياران در بخش‌هاي آزمايشگاه و طب هسته‌اي را در ابتداي دوره تنظيم كرده و به آنان ابلاغ كند.

فرصت‌هاي تحقيقاتي

 بخش عمده‌اي از برنامه سال دوم دستياري فوق تخصصي به تحقيق اختصاص دارد. در طي اين مدت، دستياران در پژوهش‌هاي باليني و آزمايشگاهي شركت مي‌كنند. طرح‌هاي پژوهشي دستياران با نظارت يك يا چند نفر از اعضاي هيئت علمي انجام مي‌گيرد. طراحي و اجراي طرح‌‌هاي پژوهشي باليني در زمينه‌هاي زير امكان‌پذير است. ديابت و عوارض آن، اختلالات ليپيد، اختلالات تيروئيد، بيماري‌هاي متابوليك استخوان، اختلالات هيپوفيز، آدرنال و پاراتيروئيد، اندوكرينولوژي توليدمثل، سرطان‌هاي آند.وكرين و پژوهش‌هاي اپيدميولوژيك درباره موضوعات مربوط به غدد درون‌ريز و متابوليسم، طرح‌هاي پژوهشي در بيمارستان‌ها و مراكز تحقيقات غدد وابسته به اجرا در مي‌آيد. با پيشرفت دستيار در طي دوره آموزشي، چگونگي دستيار به تفكر پژوهشي مستقل و هنر نگارش پروپوزال طرح تحقيقاتي مورد تاكيد قرار مي‌گيرد تا با اتمام دوره، دستيار قادر به فعاليت پژوهشي مستقل به صورت عضو هيئت علمي در مراكز دانشگاهي باشد.

 خصوصيات مراكز تاييد شده براي برگزاري دوره دستياري فوق تخصصي

الف) حداقل سه نفر عضو هيئت علمي متخصص در اندوكرينولوژي و متابوليسم (با حداقل 5 سال سابقه تدريس)

ب) برنامه تربيت متخصص بيماري‌هاي داخلي در مركز مربوط

ج) درمانگاه آندوكرينولوژي كه حداقل 2 روز در هفته برگزار شود.

د) حداقل ده تخت براي بستري كردن بيمار

هـ) آزمايشگاه آندوكرينولوژي فعال

و) كتابخانه فعال با كتب و مجلات آندوكرينولوژي

تعداد دستياران

براي هر سال حداقل يك نفر دستيار براي هر يك از برنامه‌هاي آموزش فوق تحصصي غدد پذيرش مي‌شود. در حال حاضر ساليانه براي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي شهيد بهشتي، تهران، شيراز، مشهد، اصفهان، تبريز و ايران به ترتيب 6، 5، 2، 2، 2، 2 و 2 نفر دستيار پذيرفته مي‌شوند.