تاثیر آموزش ذهن آگاهی در درمان چاقی

دکترسیدعبدالمجید بحرینیان؛ استاد تمام روانشناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، عضو هیئت مدیره انجمن پیشگیری از چاقی

یکی از معضلات قرن حاضر چاقی است که متاسفانه هر روز، روبه افزایش است.این افزایش آمار در جوامع رو به توسعه و اروپایی بیشتر دیده می شود و دارای دلایل مخصوص به خود است که از جامعه و فرهنگ این جوامع ناشی شده است.وجود غذاهای آماده و بی ارزش از جمله مهمترین این دلایل است که با تبلیغات تلویزیون همراه است و کم تحرکی در این جوامع، تشدیدکننده این معضل بزرگ می باشد.

پیشینه چاقی

افراد چاق دارای مشکلات رایجی هستند از جمله :

1.بیش از حد غذا خوردن

2.نامنظم بودن عادات غذایی

3.استفاده از غذاهای غیرمفید و تنقلات

4.غذا خوردن درحال خستگی یا افسردگی و یا در تنهایی

5.کم بودن تحرک و فعالیت بدنی

یکی از روش های درمان چاقی، استفاده از ذهن آگاهی است.در این رویکرد، افراد طی 8 الی 12 هفته با استفاده از تمرین های مختلف و آموزش کنترل وزن و تنظیم کالری به وضعیت نسبتا مطلوب خود دست می یابد.

ذهن آگاهی

ذهن آگاهی به معنای توجه کردن به شیوه ای خاص، هدفمند، در زمان کنونی و بدون قضاوت و پیش داوری تعریف شده است؛ به عبارتی نوعی از آگاهی را که بر اثر توجه روی هدف، در لحظه جاری و بدون استنتاج لحظه به لحظه وجود دارد، ذهن آگاهی می گویند (کابات زین، 2005 ص 14).

ذهن آگاهی مفهومی است که در سال های اخیر تحت تاثیر تفکر بودایی، توجه روانشناسان، روان درمانگران و محققان را به خود جلب کرده است.(براون و رایان، 2003: والش، 2009).این توجه، توجهیست هدفمند، به همراه پذیرش بدون داوری در مورد تجربه های در حال وقوع در لحظه کنونی(کابات زین، 2003، به نقل از لی و بوون، 2005).

ذهن آگاهی ما را یاری می کند تا این نکته را درک کنیم که هیجان های منفی ممکن است رخ دهد، اما آنها جزء ثابت و دائم شخصیت نیستند.همچنین به فرد این امکان را می دهد تا به جای آنکه به رویدادها به طور غیرعادی و بی تامل پاسخ دهد، با تفکر و تامل پاسخ دهد.

ذهن آگاهی روشی است برای زندگی بهتر، تسکین دردها و غنابخشی و معنادارسازی زندگی.همچنین شواهد و ادبیات تحقیق نمایانگر اثرات مفید آموزش ذهن آگاهی در تندرستی است.افزایش ذهن آگاهی با افزایش بهزیستی روانشناختی، توافق، گشودگی، وجدانمندی و کاهش درد همراه است.

در حقیقت افراد ذهن آگاه در شناخت و مدیریت و حل مشکلات روزمره تواناتر هستند.یکی از جهت گیری های اساسی ذهن آگاهی، پافشاری بر توجه به لحظه کنونی است.این جهت گیری (اینجا اکنون) در درمان چاقی موثر بوده است.