شورای سیاستگذاری ژمیران

طی چند دهه اخیر، بشر همواره در پی آشکارسازی ارتباط و یا دخالت ژنتیک فرد در ابتلا به یک بیماری بوده و برای این منظور دست به تعیین تغییرات ژنتیکی فرد مورد بررسی زده است. بدون شک، تعداد بسیار زیادی تغییرات در توالی ژنوم فرد مورد بررسی یافته است. اما اینکه این تغییرات طبیعی بوده و یا با انواعی از بیماری در ارتباط هستند، در مقایسه با توالی استاندارد، مشخص می شود. تا کنون توالی ژنتیکی فرد مورد بررسی با توالی استاندارد مربوط به جمعیت غیر ایرانی مقایسه می شده است. تفاوت ذخیره ژنتیکی جمعیت ایرانی با سایر جمعیت ها هم به لحاظ تنوع قومیتی و تبادل ژنتیکی که در طول تاریخ در اثر تغییرات وسیع جمعیتی، قابل پیش بینی بود و با نتایج بررسی مطالعه ژنتیکی گسترده پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم در بستر مطالعه قند و لیپید تهران تایید شد. بدین ترتیب با مشخص شدن رفرانس پانل جمعیت ایرانی و در نظر گرفتن تغییرات ژنتیکی خاص آن، تشخیص به هنگام، پیشگیری، سیاست واردات، طراحی و تولید داروهای آتی در جهتی مثبت میتواند تحت تاثیرقرار گیرد.

جلسه معرفی پروژه ژمیران و شورای سیاستگذاری آن به منظور آشنایی با ویژگیها و چالشهای آن در تاریخ اول بهمن ماه با حضور دکتر رضا ملک زاده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، دکتر افشین زرقی معاونت پژوهشی دانشگاه، اعضای شورای پژوهشی پژوهشکده، و جمعی از دانشمندان حوزه ژنتیک و محققان در محل پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم برگزار شد.

در آغاز این جلسه، دکتر فریدون عزیزی، ریاست پژوهشکده ضمن خیرمقدم به شرکت کنندگان، به بیان اهداف جلسه پرداخت. وی با اشاره به تفاهم نامه با موسسه ژنتیکی دکود ایسلند در خصوص استفاده از نمونه‌های مطالعه قند و لیپید تهران، جلسات پی در پی و توافقات بعدی با آن موسسه را یادآور شد و سپس از حمایت‌های معاونت فناوری وزارت بهداشت و نیز معاونت پژوهشی دانشگاه و نیز مسئولان پروژه تقدیر به عمل آورده و در خاتمه به وظایف شورای سیاستگذاری ژمیران که از یکسال قبل تاسیس شده اشاره کرد. وی از اهداف برگزاری جلسه را ارئه گزارش مبسوط و روز به روز پروژه ژمیران و بررسی موفقیت و چالشهای پروژه و دریافت راهنمایی از طرف مسوولین و متخصصین مربوطه و نیز همکاری بیشتر بین مراکز مختلف پژوهشکده و مجریان ژمیران اعلام نمود.

پس از ایشان دکتر مریم السادات دانشپور از مجریان اصلی این پروژه با نماشی کلیپی، مراحل پیشرفت ساخت و ساز فضای فیزیکی سایت این پروژه و توضیحاتی در خصوص ویژگیهای آن ارائه داد.

وی با ذکر روند این برنامه، جایگاه علمی آن در دنیا، مقالات منتشر شده و نتایج مربوطه را تشریح کرد.

دکتر دانشپور، خصوصیت مبتنی بر جمعیت بودن این طرح را به عنوان وجه تمایز آن یادآور شد که امکان غلط‌گیری را به مجریان طرح می‌دهد و خاطرنشان ساخت که این فرایند هرچند طولانی ولی واجد ارزش فراوان است.

این عضو هیئت علمی با اشاره به حجم بسیار بالای داده‌ها و اطلاعات موجود، چالشها و کمبودهای موجود اعم از نرم افزاری و سخت افزاری را برشمرد و با ارائه اهداف شورای سیاستگذاری تاکید کرد پیشبرد این اهداف می‌تواند منجر به ارتقاء دانش در حوزه پزشکی شخصی در نژاد ایرانی و یک جهش بزرگ علمی گردد و در این راستا راهکارهای خود را پیشنهاد داد و در ادامه نیز به توضیح مختصات مرکز رایانش و آنالیز کلان داده‌ها پرداخت.

در دنباله جلسه برخی از پروژه‌های در حال انجام این طرح توسط محققان مربوطه معرفی شد و بعد از آن حاضران پرسش‌های خود در این خصوص را مطرح کردند.