مصاحبه با محقق برگزيده جشنواره رازي

 جشنواره تحقيقاتي علوم پزشکي رازي، همه ساله به منظور تجليل از محققين برجسته ايراني داخل و خارج از کشور و محققان منطقه خاورميانه و کشورهاي عضو آيسسکو جهت معرفي فعاليت‌هاي تحقيقاتي برتر علوم پزشکي با تأکيد بر جنبه‌هاي نو‌آوري  برگزار مي‌گردد.

طي فرايند داوري بيست و چهارمين دوره اين جشنواره، دکتر زهرا بهادران، عضو هيات علمي مرکز تحقيقات تغذيه پژوهشکده علوم غدد درون ريز و متابوليسم دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي بعنوان برگزيده محقق جوان در گروه علوم باليني و سلامت انتخاب شد.

وي در گفتگويي با ما، ابتدا در خصوص معرفي و سوابق تحصيلي خود گفت گفت متولد سال 1362 و شهر اصفهان بوده که تحصيلات خود را تا مقطع کارشناسي ارشد در رشته علوم تغذيه ادامه و پس از آن موفق به اخذ دکتري تخصصي پژوهشي با گرايش علوم بهداشتي از دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي در سال 1395 گرديده است. وي از سال 1390 بعنوان محقق در مرکز تحقيقات تغذيه در بيماري¬هاي غدد درون¬ريز مشغول فعاليت  و از سال 1396 نيز بعنوان عضو هيئت علمي اين مرکز مشغول گذراندن تعهدات خدمت خود ميباشد.

اين عضو جوان هيات علمي که در بيست و چهارمين دوره جشنواره رازي در سال 1397 بعنوان برگزيده محقق جوان در گروه علوم باليني و سلامت انتخاب شده، چگونگي  انتخاب افراد در اين جشنواره را بر اساس داوري هاي متعدد رزومه پژوهشي و با در نظر گرفتن شاخصهاي کمي و کيفي ارزيابي توليدات پژوهشي (مقالات چاپ شده در مجلات بين المللي نمايه شده در ISI، کتب تاليفي و پتنت) ذکر ميکند و در خصوص فعاليتهاي پژوهشي خود ميگويد آغاز فعاليت هاي وي در عرصه پژوهش همزمان با ورود به پژوهشکده علوم غدد درون ريز و متابوليسم و همکاري در طرح¬هاي پژوهشي از سال 1386 بود. او بهره¬مندي از امکانات پژوهشکده بعنوان يک قطب علمي پژوهشي و نيز بهره¬مندي از حضور اساتيد گرانقدر مجموعه را عامل اصلي در رشد دانش و مهارت در زمينه فعاليتهاي پژوهشي خود ميداند. 

اين محقق مرکز تحقيقات تغذيه مي افزايد عليرغم آمار قابل توجه در خصوص رشد فعاليتهاي پژوهشي و چاپ مقالات برگرفته از طرح¬هاي پژوهشي طي سالهاي اخير، بنا بر اظهار نظر متخصصين و نيز اظهارات مسوولين و متوليان حوزه سلامت، متاسفانه عموم جامعه و شبکه هاي بهداشتي و خدمات رسان در حوزه سلامت و بهداشت همچنان با چالشهاي جدي روبرو هستند و اين امر بيانگر آنست که ترجمان دانش و کاربردي سازي نتايج پژوهش در راستاي حل مشکلات جامعه صورت نمي¬گيرد. مساله اصلي ديگر اين است که بعضا سوالات پژوهشي بر اساس مشکلات و معضلات حوزه سلامت و بهداشت و نيز متناسب با اولويتهاي جامعه شکل نميگيرد و در نهايت نتايج برخواسته از تحقيق قادر نخواهد بود ابزاري براي سياست گذاران حوزه سلامت و در راستاي حل مشکلات موجود باشد. 

دکتر بهادران در ادامه با ابراز تاسف ميگويد بخش قابل توجهي از پژوهشهايي که در حال حاضر انجام مي¬شوند صرفا در مرحله توصيف مشکلات بهداشت و سلامت و ارائه آمارها و روندها در خصوص بيماريها در جامعه خاتمه پيدا ميکند و  به مرحله نيازسنجي براي مداخلات موثر در جهت ارتقاء سطح سلامت و کاهش بار بيماريها نمي¬انجامد. 

اين متخصص علوم بهداشتي در خصوص ساير مشکلات اصلي ديگر به  تاکيد بيش از اندازه بر ارزيابي هاي کمي فعاليتهاي پژوهشي و فعالان اين حوزه (دانشجويان، محققين، و اعضاي هيئت علمي) و ايجاد فضاي رقابتي در خصوص شاخصهايي نظير اچ ايندکس اشاره ميکند و خاطر نشان ميسازد که اين رويکرد موجب شده رسالت اصلي پژوهش در حوزه علوم پزشکي ، که همانا ارتقاء سطح سلامت جامعه است، کمرنگ شده و بعضا در راستاي تمرکز بر ارتقاء شاخصهاي کمي ارزيابي افراد تغيير مسير دهد. وي با اعتقاد به ارزشمندي مقالات پژوهشي محصولات فرعي پروژه¬هاي تحقيقاتي، تاکيد ميکند که محصول اصلي يک طرح پژوهشي هرگز نبايد محدود به محصولات فرعي شوند و انتظار است که محصول اصلي يک طرح پژوهشي ارائه يک راهکار درماني، توليد يک دارو و يا يک روش درماني-تشخيصي موثر، ارائه يک گايدلاين، و يا توصيه هاي کاربردي در زمينه تغيير موثر شيوه زندگي باشد تا مستقيما به حل يک مشکل بهداشتي و سلامت بيانجامد. 

بهادران طراحي سوالات پژوهشي بر اساس نيازهاي واقعي حوزه سلامت و بهداشت را دستاورد آموخته هاي خود از اساتيد طي ساليان فعاليت علمي به عنوان يگانه راه هدفمند شدن و موثر بودن پروژه¬هاي تحقيقاتي ، گذر از مرحله مطالعات توصيفي، و کابردي سازي نتايج تحقيق عنوان کرد. 

اين برگزيده کشوري در پايان ابراز اميدواري کرد که تا با تلاش و راهنمايي اساتيد در پژوهشکده بتواند در مسير صحيح در پژوهش¬هاي حوزه سلامت گام بردارم.